A.—No. la,
104
DESPATCHES EROM THE GOVERNOR OF NEW
His Excellency appealed to his patriotism, was altogether conciliatory, and asked concessions as a matter of favour. He used no threat that I heard, and as to the Ngatiraukawa lands at Maungatautari, he argued that Parakaia's claims, which he was preferring in the Native Lands Court, were of the same character as those of the Ngatiapa which he refused to recognize in Bangitikei; and that he looked to the Government for the fair consideration of those Maungatautari claims, and ought, therefore, not to push them into difficulties at Bangitikei. I added myself that the Government were resolved, so far as they were concerned, not to have land claims brought against the owner's will. That he (Parakaia) knew we could not put him in possession of his claims now without bloodshed; but that if he persisted in maintaining them, they would remain with him so far as they were right, though he might be many years kept out of possession. 18th July, 1867. J. C. Bichmond. B.S. —Parts of His Excellency's address to Parakaia were in English, in order that I might fully understand them, and Mr. Puckey translated them to Parakaia. J. C. B.
Enclosure 9 in No. 11. (Exteact from New Zealand Adveetisee of 20th May, 1867.) Interview between Governor Sir Geoege Geet, K.C.8., and Paeakia te Pouepa. Enei korcro mo Bangitikei: Poneke Whare o Kawana Kerei, Nowema 26, 1866. Kawana Kerei—E Parakaia, ko to take i mea atu au ki a koe kia haere mai, he wehi noku kua tata mai te raruraru kia tatou, ko taku wehi tenei i mea atu ai, kia rongo au i o whakaaro mo Bangitikei. Ka nui taku wehi, kua tata mai te kino ki to tatou pito ; ko taku kupu ki a koe, me whakaae koe ki Bangitikei, hoatu ekoe kia te Petatone, ka pupuri tonu koe whawhai iho koutou. Parakaia —E tika ana to wehi ki te whawhai, korero atu koe Id a te Petatone, ehara i au te kupu kia whawhai, na nga hoa o te Petatone tcna kupu riri. Kawana —Nau i pupuri ka riri nga iwi nei, a Whanganui, a Ngatiapa, a Ngatikahununu, ki Bangitikei, ka pouri au, ka nui rawa taku pouri e Parakaia. Parakaia —Kaore au e mohio e riri ena iwi, na te Petatone i whakakoakoa ki nga moni i pena ai, ko wai koai nga tangata o konei e haere ki Taranaki riri ai, e haere koia matou ki nga whenua o nga taugata o Ahuriri riri ai, pena me Ngatikahununu ka rere kau mai ki nga whenua o enei iwi whakatupu ai i te raruraru ha maku e kauwhau ena iwi, engari mau e kuuwhau. Kawana —Kaua e pakeke e Parakaia, ka pakeke koe, ko koe hei kukume atu i etehi tangata ki te he, pena me te waka, e to ana koe i te taura o te waka, a pakaru iho te waka ki te toka, a he kukume hopi tau i te Kawanatanga ki taua pakanga. Parakaia —E hara i au tena pakanga, na nga hoa o te Petatone tena tono whawhai. Kawana —Me he mea ka ngawari mai koe ki taku kupu, me tuhi tou ingoa ki te pukapuka hoko, ka ki atu ki nga tangata, " Kua aetia e au tenei whenua ki te Kawanatanga, ma te Petatone te whakaaro ki toku wahi whenua, kia kapea e ia ki waho o te wahi e riro atu i te hunga hoko, me nga wahi o nga tangata e pupuri ana mau ete Petatone e kape ake o ratou wahi ki waho." Pai rawa tenei ritenga, me tuhi to ingoa kia mana ai kouton wahi, ekore e ahatia. Parakaia —Te peua to kupu whakaako moku imua, i era marama kua taha ake nei, me i puta i rcira to kupu, kua okookona e au ki te iwi hei hurihuri i to kupu, tae noa mai ki enei ra kua rite pea. Ko tenei, kua tata tera raruraru o Bangitikei, e kore e tika taku okooko ki oku iwi, tetehi me he mea ko to Makarini a te Petatone, e marama au ki te hono iho i tau, ki ranga ki tana kupu, i pena ono te kupu a te Petatone, e marama au ki te hono iho i tau, ki runga ki tana kupu, i pena ano te kupu a te Petatone ki au, kaore au i pai, ki noa mai, ia ki au, nie ae au ki Bangitikei, mana e homai te moni maku, kaore au i pai, mea atu ana au ki a ia, ehara au i te pononga utu, ehara i te Bangatira i ki inai puritia tou wahi, naku ake taku pupuri. Kawana Kerei —E Parakaia, e malm o whenua kei te motu nei, he whenua ano o koutou kei Maungatautari kei whea atu, kei whea atu, ko tenei whenua tukua atu ki te Kawanatanga, kai marama ai te whakaaro a te Kawana tanga ki era whenua o koutou. Parakaia —Ha, huia mai e koe te korero o era whenua ki te korero mo konei, he ra ke ano, hei korerotanga mo era wahi. Kawana Kerei—Taku i mea ai, kia marama ai te whakaaro a te Kawanatanga he pai ano tenei ki au. Parakaia —Kua kia atu koe e au i tera marama, hamumu to waha kaua e noho puku, kei pehia to uoho puku e te kino a te Petatone, mei hamumu koe i reira, kua rite to kupu i na ianei, tena ko tenei, rere pu taku mauri, kaore au e marama, kua tonoa koe e au, Kawana, hamumu to reo. Kawana —E tama, i hamumu ano au, otira ka tahi ano au, ka hamumu, e pai ana taku ritenga, e mea atu nei au, nou te he ki te ata whakaaro mai. Parakaia —E taea e au te whawhati te rakau maro, kua pakeke ki te kupu pupuri a te iwi, ekore au e kaha ki te whawhati, engari pea ma te wehi ake ki a koe, e ae noa ake ai au ki te hoatu. Kawana —Ki te wehi ra koe ki au, whakaaetia mai, he Kawana riri au me ae koe. Parakaia—He riri Maori e wehi ai au, tena he riri na te Kawana e riri ana, e kite iho ana ano, i te he o te take. Kawana —E pai ana aku kupu, he porangi ano nou, me haere koe ki Karore noho ai, ki to whare o nga porangi. Parakaia—Kawea ekoe ko te Petatone ki Karore, ki te whare o nga porangi, e hara au i te porangi, kua tukua atu ki akoe, tetehi taha o taua whenua, kua rongo koe, kua tupu mai ano te kupu pupuri i mua, muri iho, ko Kawana Paraone raua ko te Makarini ka puritia ano, kaore i riro i aua iwi. Ko Manawatu ko te Ahuaturanga, kua riro atu i akoe, he wahi iti tenei, e pupuri nei matou, e ngari, ma Nepia, ma Takana, ma Hoeta, ma Wiriharai, ma nga tangata i nga wahi, te whakaae tuatahi, kia pai ratou ki te hoko, katahi taku ae ka haere atu i o ratou tuara. Tena ko au ki mua ae noa ai, ekore au e kaha, kua pakeke tonu te kupu whakakore o Bangitikei, kaau e hokona, ekore au e kaha, ko tena kupu
Use your Papers Past website account to correct newspaper text.
By creating and using this account you agree to our terms of use.
Your session has expired.