137

I.—3a

te Komihana Tiamana, mana c whakatu tetahi atu Pakeha hei riwhi mona, me panui rawa kite Kahiti te ingoa o tona riwhi, hei Teputi Tiamana. 5. Me whai Pooti te Teputi Tiamana me te pooti whakatau ano. 6. Ko te korama o te Poari c tv ai, kia kaua hei iti iho i te tokotoru, kia rua mema Maori, kia kotahi Pakeha, haunga te maha ake. 7. E pai ana tenei rarangi katoa. 8. Ko te whakaetanga kia whakahaerea nga tikanga o tenei Ture ki roto ki nga takiwa. Me pitihana, ma te Kawana c whakamana taua tono, a te tokomaha o nga tangata nona te whenua, ahakoa papatupu, karauna, tiwhikete, me era atu pukapuka pupuri take whenua Maori. 9. E pai ana tenei rarangi katoa. 10. Xi te puta he whakahe ma nga tangata, o te pitihana, o waho ranei o te pitihana o nga tangata ano c whai take ana kite whenua i pitihanatia i roto ite Kahiti, me whakatau taua take i runga ite pooti ate tokomaha, i tae kite aroaro ote Poari itera i panuitia ai kite Kahiti. 11. E pai ana tenei rarangi katoa. 12. E pai ana tenei rarangi katoa. 13. E pai ana tenei rarangi katoa. 14. E pai ana tenei rarangi katoa. 15. E pai ana tenei rarangi katoa. 16. E pai ana tenei rarangi katoa. 17. E pai ana tenei rarangi katoa. 18. E pai ana tenei rarangi katoa. 19. E pai ana tenei rarangi katoa. 20. E pai ana tenei rarangi katoa. 21. E pai ana tenei rarangi katoa. 22. E pai ana tenei rarangi katoa. 23. E pai ana tenei rarangi katoa. 24. I runga i te tono a nga tangata Maori nona te whenua kia nama etahi moni i te Kawanatanga hei whakaea mokete, i etahi atu moni c tau ana ki runga i te poraka, i nga poraka ranei, apiti atu ki nga moni nama a nga tangata nona te poraka. 25. I runga i te tono a nga tangata no ratou nga whenua kia tukua mai he moni mokete c te Kawanatanga ki runga i o ratou poraka whenua, ko nga takoha, hei hua mo nga moni tinana i tonoa moketetia ra, kia kaua c neke ake i te rima pauna i te rau, ko aua moni utu takoha ra, me tango i roto i nga moni utu reti, wuru, hokonga kararehe ranei o taua poraka i pungaia ai aua moni pera, ia tau, ia tau c puta ana mai ki nga Maori nona te whenua. 26. E pai ana tenei rarangi katoa. 27. E pai ana tenei rarangi katoa. Na me apiti atu tenei hei rarangi ano mo tenei Ture. 28. Kaua hei hokona nga whenua Maori katoa c mau ana i raro i te Ture mokete, riana ranei, mo te hapanga o te utu hua takoha o nga moni tuturu i tonoa c nga tangata nona te whenua, i whakaaetia ranei kia takoto mokete ki taua poraka, ki aua poraka ranei, engari me apiti atu ki nga tino moni tuatahi o te mokete. 29. Kia rima tau me tango mai c te Poari, etahi moni c rima pauna mo ia rau mo ia rau o nga moni tinana i tonoa ra hei takoto mokete ki runga i te poraka i nga poraka ranei, hei whakaiti haere i nga moni tinana o te mokete. 30. Kaua te Ture peekerapu c pa ki nga takiwa kua whakaaetia kia whakahaerea tenei Ture, te muru ranei i nga hea moni, i te hea whenua ranei, mo tetahi nama, aha ranei. 31. Kaua te tangata o te poraka c waiho wira ki tetahi tangata ke atu i ona ake uri ana ake, a ona taina, tuakana ranei, a te whaea kotahi, a te papa kotahi, ma kore rawa ana ake uri, kite kore ana ake uri, a ona taina, tuakana, nga uri ranei a ona taina, tuakana hoki, me waiho kite whanaunga tata tonu ki aiao te hapu nona ai te poraka i whakataua ai etc Kooti. Kaua kite tangata ke, kite Pakeha ranei. 32. Me whai panga te pouaru wahine ki tetahi wahi oranga mona a te tane i mate, ahakoa reti, moni takoto ranei kite peeke, era atu putanga moni ranei, ahakoa whai uri a raua ake ko te tane i mate, kore ranei. Engari kia mate taua wahine, me hoki taua painga kite tangata ki nga tangata ranei i whakataua etc Kooti koi ara nga riwhi ote tupapaku. E kore c mana te wira mo te paanga pera a te wahine pouaru. Heoi, c hoa ma aku ake whakaaro tenei mo te Pire a to tatou Kawanatanga tenei i whakaaro ai, otira ma koutou ma nga upoko maha c whakahaere nga mea c rite ana ki o koutou ake whakaaro hei painga mo te iwi Maori, me nga toenga whenua.

APPENDIX I. Porangahau, 17 Mci, 1898. Ko te ripoata tenei a enei iwi, a enei hapu, a te komiti o te whakamaharatanga, mo te Pire a te Kawanatanga, i tukua mai nei ki nga iwi, ki nga hapu, ki nga reo o Aotearoa me Te Waipounamu, i whakatakototia mai nei c te Pirimia, i roto i te tau o te Tiupiri whakamaharatanga mo nga tau ote Kuini Wikitoria, c rioho ana, i runga i te torona, o ona tupuna. Koia tenei ka tukua atu nei ta matou whakamarauiatanga, c mau ake, i raro nei. Xi te Tiamana, ki nga mema honore c noho huihui ana i runga i to ratou mana, i robo i te Parernete o te Kotahitanga : — No. 1. I runga i nga tikanga o tenei Ture me roherohe a takiwa te Koroni nei. Ru-pu Apiti. —Ko ta matou rohe tenei. I timata i Waimata ka ahu kite Kape, ka mau kite Bakautuhaha ka whati kite Bawhiti, ka mau kite Tuturewa—ka mauki te Hora aTe Hewai. Ka mau kite kauru o Taurekaitai, ka ahu ki raro o Taurekaitai. Ka mau mai kite Waikareao, ka mau 18_I. 3a.